Het aantal Poolse faillissementen stijgt niet langer - maar voor hoe lang?

Het aantal Poolse faillissementen stijgt niet langer - maar voor hoe lang?

De faillissementstatistieken voor de Poolse bedrijven vertonen voor de eerste helft van 2014 een verbetering. In totaal hebben 402 ondernemingen het faillissement aangevraagd, wat een daling is met 11,5% in vergelijking met dezelfde periode in 2013. Wanneer we de sectoren meer in detail bekijken, krijgen we een gemengd beeld, met een erg competitieve retailsector en een bouwsector die, na lange tijd negatieve prestaties te hebben opgetekend, eindelijk goede resultaten boekt. De vooruitzichten voor het einde van 2014 zijn somber. Verwacht wordt dat externe onrust en een zwakke binnenlandse consumptie het risico zullen doen toenemen dat bedrijven in Polen insolvent worden.

Gematigd optimisme

Gedurende de laatste paar maanden van 2013 en het eerste kwartaal van 2014 waren we niet alleen getuige van een stijging van de binnenlandse consumptie van dagelijkse benodigdheden (gestimuleerd door een verbetering van de arbeidsmarkt), maar ook van betere vooruitzichten voor de belangrijkste exportmarkten van Polen. Dit kan beschouwd worden als een resultaat van het herstel, hoewel traag, binnen de eurozone. Wel hebben we gemerkt dat gedurende het tweede kwartaal van dit jaar het economische herstel in de eurozone is verzwakt. In Duitsland, een van de belangrijkste handelspartners van Polen, is het bbp met 0,2% kwartaal op kwartaal gekrompen. Daarbij komt nog dat Rusland, nog een belangrijke markt voor Polen, te kampen heeft met een vertraging. Dit wordt nog versterkt door het politieke risico met betrekking tot het Russisch-Oekraïens conflict en door het embargo op landbouw- en voedingsproducten dat opgelegd werd door de Russische regering.

Uit de faillissementstatistieken voor de eerste helft van 2014 blijkt dat Poolse bedrijven goed weerstand bieden tegen de verslechtering van hun belangrijkste exportmarkten. De ervaring van Coface leert evenwel dat faillissementen de macro-economische situatie meestal met een vertraging van een of twee kwartalen volgen. Het gevolg hiervan is dat de huidige statistieken een goede weerspiegeling zijn van de gezondheidstoestand van bedrijven op het einde van 2013/het begin van 2014. Gedurende deze periode is de binnenlandse vraag uitgegroeid tot de belangrijkste motor van de economie, terwijl de mate van risico met betrekking tot de exportmarkten relatief laag was.

De sectoren vertonen een gemengd beeld

• Bouw: licht aan het einde van de unnel

Het aantal faillissementen binnen de bouwsector, die lange tijd negatieve prestaties heeft laten optekenen, nam niet langer toe en daalde in de eerste helft van 2014 met 21% (in vergelijking met de eerste helft van 2013). Wel moet worden opgemerkt dat het aantal bedrijven dat actief is in de bouwsector kleiner is dan in vorige jaren, wat deels verband houdt met het hoge aantal bedrijfsfaillissementen in het verleden.

• Retail: Voorzichtige consumenten en hevige concurrentie

Het aantal faillissementen binnen de retailsector is met 27% gestegen. Het aanhoudende consolidatieproces in de retailsector wordt gekenmerkt door hevige concurrentie en druk op de marges. Ondanks de verbetering op de arbeidsmarkt, zijn consumenten nog steeds bijzonder voorzichtig bij het nemen van aankoopbeslissingen. De zwakke vraag naar duurzame consumptiegoederen komt tot uiting door een van de grootste faillissementen van dit jaar, namelijk Domex, de eigenaar van de Avans-winkels.

• Transport: Kwetsbaar voor externe andelsverstoringen

Het aantal faillissementen onder transportbedrijven gedurende de eerste helft van 2014 blijft op hetzelfde peil als in de eerste helft van 2013. Maar deze tendens kan snel veranderen, en wel om twee belangrijke redenen. De huidige buitenlandse handelsverstoringen kunnen de komende jaren aanleiding geven tot een toename van het aantal faillissementen. Bovendien dwingt de hevige concurrentie binnen deze sector bedrijven lagere marges te aanvaarden, terwijl ze nog steeds het hoofd moeten bieden aan vaste bedrijfskosten.

Welke impact zal de externe onrust in de toekomst hebben op het aantal faillissementen in Polen?

De huidige toestand op de buitenlandse markten creëert een aantal risico's voor de Poolse economie. De Poolse export heeft te kampen met een vertraging van de Russische economie en met een teleurstellend herstel in de eurozone. Dit laatste vormt zelfs nog het grootste risico, aangezien 53% van de Poolse export richting de eurozone gaat, met Duitsland dat goed is voor 26% van de totale export. Coface voorspelt dat de eurozone dit jaar een groei zal laten optekenen van 0,9%, terwijl Rusland in 2014 zal stagneren (0%).

Volgens Coface is een stijging van het aantal Poolse faillissementen met 8% ten gevolge van de externe invloeden, het meest waarschijnlijke scenario, hoofdzakelijk toe te schrijven aan een stagnatie van de belangrijkste exportmarkten van Polen. Maar de impact op het aantal faillissementen zou zelfs nog groter kunnen worden wanneer de spanningen tussen de EU en Rusland escaleren en/of de vertraging binnen de eurozone zich nog verder doorzet.

“Hoewel het belang van de binnenlandse vraag voor de economische groei van Polen groter wordt, ten koste van de export, zorgen externe invloeden en met name het teleurstellende herstel van de eurozone en de embargo's die Rusland heeft opgelegd, voor een groter risico dat bedrijven in Polen failliet gaan. Denk bv. aan de transportsector die reeds te kampen heeft met een lagere vraag als gevolg van de aanzienlijke internationale blootstelling. Gelijktijdig geeft het Russische embargo niet alleen aanleiding tot een verslechtering van de bedrijfsprestaties van exporteurs van landbouw- en voedingsproducten maar het zorgt ook voor neerwaartse druk op de binnenlandse marktprijzen - die reeds beïnvloed worden door de goede oogst die dit jaar werd binnengehaald", besluit Grzegorz Sielewicz, econoom van Coface voor de regio Centraal-Europa.