Auto-industrie in de frontlinie van de overgang naar een CO²-vrije economie

Renault heeft onlangs aangekondigd dat het twee aparte dochterondernemingen opricht voor zijn activiteiten op het gebied van elektrische voertuigen (EV) en traditionele verbrandingsvoertuigen, zodat het de investeringen kan financieren die nodig zijn om de ontwikkeling van elektrische auto's op te voeren.

De fabrikant wordt geconfronteerd met dezelfde uitdagingen als de overgrote meerderheid van de spelers in de sector (niet alleen andere autofabrikanten, maar ook leveranciers van onderdelen en dealers): de recente daling van de verkoop, de instabiliteit van de markt, de sombere economische vooruitzichten en de strengere milieunormen.Tegen deze achtergrond is koolstofarme mobiliteit (elektrisch, hybride en waterstof) een cruciaal ontwikkelingsgebied voor de komende decennia.

De strijd om leiderschap en innovatie op het gebied van metalen en technologieën woedt. Toegang tot metalen en leveringsketens zal uiteraard van vitaal belang zijn, evenals investeringscapaciteit en toegang tot gezochte vaardigheden.

koolstofarme mobiliteit nu een grote mondiale uitdaging

De elektrische aandrijving van voertuigen is een wereldwijde strijd geworden. Alle spelers - geavanceerde en opkomende economieën, mijnbouwlanden, enzovoort - spannen zich in om de boot van de koolstofarme mobiliteit niet te missen. China heeft zijn sporen al verdiend als belangrijke speler in de batterijproductie: het beschikt over 60% van de lithiumraffinagecapaciteit in de wereld, 77% van de wereldproductie van batterijcellen en 60% van de wereldproductie van batterijcomponenten.

Het koolstofvrij maken van de economie staat ook hoog op de politieke agenda van de OESO-landen. Naast milieuoverwegingen zijn economische uitdagingen (het scheppen van banen en herindustrialisering) en industriële soevereiniteit belangrijke factoren. Het subsidiëren van de aankoop van auto's is een van de instrumenten die regeringen regelmatig inzetten om het bedrijfsleven te steunen en de consumptie te stimuleren. De Chinese en Amerikaanse autoriteiten hebben onlangs subsidies ingevoerd voor de aankoop van elektrische voertuigen door huishoudens. Deze twee landen kunnen rekenen op hun enorme binnenlandse markten om de industrie te ontwikkelen. In Frankrijk overweegt de regering "sociale leasing" om de armste huishoudens te helpen EV te kopen, naast conversiepremies. We kunnen ons echter afvragen hoe duurzaam deze maatregelen zullen zijn, gezien de pessimistische economische vooruitzichten wereldwijd en de stijgende inflatie.

De grote spelers in de auto-industrie werken ook aan de verticale integratie van waardeketens. Verschillende voertuig- en apparatuurfabrikanten hebben joint ventures aangekondigd voor lithium-ion- en waterstofbatterijen. De uitdaging bestaat erin het aanbod en de kosten in elk stadium van het industriële proces (grondstoffen, batterijen, motoren en voertuigen) onder controle te houden. De uitbreiding van deze markt zou moeten bijdragen tot het ontstaan van nieuwe mogelijkheden voor alle actoren in de productieketen. De structurele druk op apparatuurfabrikanten en autodealers is echter nog steeds aanwezig en de trend neemt toe.

Productie en consumptie met aanzienlijke risico's

Het grootste risico op korte termijn houdt verband met de beschikbaarheid van de voor de productie van voertuigen en accu's vereiste grondstoffen. Deze is gebaseerd op zeer specifieke grondstoffen (lithium, koper, nikkel, waterstof, enz.), terwijl de massale en snelle overschakeling op koolstofarme voertuigen de productie en het aanbod sterk onder druk zet. Deze tendens zal zich op middellange en lange termijn waarschijnlijk voortzetten, gezien de vereisten voor energieopslag.

Op korte termijn is er ook een aanzienlijk risico dat Europese fabrikanten en leveranciers van apparatuur afhankelijk zijn van bepaalde landen en spelers. Dit is met name het geval in Europa, waar het verbod op de verkoop van traditionele verbrandingsvoertuigen in 2035 afhankelijk is van onvolgroeide herindustrialiseringsprojecten - mijnbouw en gigafabrieken - en de kwetsbaarheid voor crises in de bevoorradingsketen (logistieke tekorten, maritieme blokkades, enz.) vergroot.

Ten slotte zullen de sombere economische vooruitzichten een zeker negatief effect op de sector hebben. De verkoop van voertuigen hangt nauw samen met de gezondheid van een economie en Coface voorspelt een vertraging van de wereldwijde groei van het bbp tot 1,9% in 2023 (2,8% in 2022). Het consumentenvertrouwen is laag en de stijging van de kredietkosten zal waarschijnlijk een invloed hebben op de vraag. De prijs van emissiearme voertuigen zal op middellange termijn hoog blijven in een context waarin de energiekosten de hele waardeketen beïnvloeden (productiekosten, kosten van de dealers, enz.). Ook het ontbreken van oplaadnetwerken schrikt kopers af.

Het valt nog te bezien of een deel van het economisch model kan steunen op innovatieve nieuwe mobiliteitsoplossingen zoals verhuur op lange termijn, autodelen voor elektrische auto's of een abonnementsdienst.